Gemeentewegen

Gemeentewegenregister

Op 1 september 2019 trad het decreet gemeentewegen (Decreet van 3 mei 2019 houdende de gemeentewegen) in werking. Het gemeentewegendecreet legt het kader vast voor een geïntegreerde benadering en uniforme regelgeving om gemeentewegen aan te leggen, te verplaatsen, te wijzigen of op te heffen.

Waarom een decreet gemeentewegen?

Door de vorige regelgeving werden de wegen voor niet-gemotoriseerd vervoer (de zogenaamde trage wegen) te weinig beschermd. Die wegen werden vaak ingenomen voor privédoeleinden en vervielen wanneer ze lange tijd niet gebruikt werden als buurt- of voetweg.

De gemeenten hadden te weinig slagkracht om daar iets aan te doen of om een beleid uit te tekenen voor het niet-gemotoriseerd vervoer (of zachte mobiliteit) op hun grondgebied.

Met het nieuwe decreet gemeentewegen komt hier verandering in: de gemeenten krijgen bevoegdheden die hen in staat stellen een veilig, fijnmazig netwerk van gemeentewegen uit te bouwen.

De belangrijkste krachtlijnen

1. Eén statuut voor alle gemeentewegen

Het decreet bepaalt één juridisch statuut voor alle wegen in beheer van de gemeente, wat de procedures en handhaving moet vereenvoudigen. Het onderscheid tussen gewone gemeentewegen en de voormalige buurtwegen verdwijnt dus.

De regelgeving voor gemeentewegen in de wet van 10 april 1841 op de buurtwegen en in het Rooilijnendecreet van 2009 wordt vanaf nu meegenomen in het nieuwe decreet. Concreet betekent dit dat de wet van 10 april 1841 wordt opgeheven en dat het Rooilijnendecreet van 2009 voortaan niet langer van toepassing is op gemeentewegen.

2. Bevoegdheid naar de gemeenten

De gemeenteraad beslist nu zelf over de aanleg, wijziging, verplaatsing of opheffing van gemeentewegen.

De gemeenten kunnen hun visie op gemeentewegen en zachte mobiliteit vastleggen in een beleidskader en concrete actieplannen opstellen voor de uitvoering ervan. Het beleidskader kan bijdragen tot een grotere bewustwording rond het belang van trage wegen en helpen in de afweging bij wijzigingen aan het lokale wegennet en de trage wegen.

3. Geen verjaring

Het decreet bepaalt dat gemeentewegen enkel opgeheven kunnen worden door een beslissing van de gemeenteraad en niet langer door niet-gebruik. De gemeenteraad beslist dus over elke afschaffing van een gemeenteweg.

4. Strengere handhaving

Gemeenten kunnen een reglement opmaken over de toegang, het gebruik en het beheer van de gemeentewegen.

Gemeenten kunnen overtreders opleggen de vorige situatie te herstellen of de herstelling uit te voeren op kosten van de overtreder. Om de overtreder aan te sporen de bevolen herstelmaatregelen uit te voeren, kunnen gemeenten een bestuurlijke dwangsom opleggen.

Wat is het Gemeentewegenregister?

Het decreet gemeentewegen bepaalt dat de gemeente een gemeentelijk wegenregister moet opmaken en bijhouden. Dit register bevat:

• Alle bestaande en toekomstige administratieve en gerechtelijke beslissingen over de aanleg, wijziging, verplaatsing of opheffing van gemeentewegen.
• De administratieve en gerechtelijke beslissingen over de huidige en toekomstige rooilijnen en rooilijnplannen. 

Het gemeentewegenregister kunt u hier online raadplegen, met alle beslissingen die werden genomen vanaf 1 september 2019; de datum van de inwerkingtreding van het decreet. Oudere beslissingen worden niet gepubliceerd.

Het wegenregister is geordend in chronologische volgorde op basis van beslissingsdatum. U kunt doorklikken op onderstaande lijst om de bijhorende pdf-bestanden te openen en te raadplegen.